มังงะกับการเติบโตของวัฒนธรรมอ่านในสังคมไทย

[Cindy700]

ในช่วงหลายสิบปีให้หลัง วัฒนธรรมการอ่านของคนประเทศไทยมีการเปลี่ยนไปอย่างมาก โดยยิ่งไปกว่านั้นในกลุ่มเยาวชนและวัยรุ่น ซึ่งหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ช่วยปลูกฝังนิสัยรักการอ่านให้กับคนพวกนี้ก็คือ มังงะ หรือการ์ตูนญี่ปุ่น มังงะกลายเป็นหนึ่งในตัวกลางที่เชื่อมโยงเด็กไทยไปสู่โลกของหนังสือ และในขณะเดียวกันก็ช่วยเหลือให้เกิดการปรับปรุงทางด้านจินตนาการ ภาษา และการคิดเชิงวิพากษ์
 
 มังงะในประเทศไทยเริ่มเข้ามาอย่างจริงจังในช่วงสมัย 80 แล้วก็ 90 ผ่านวารสารการ์ตูนรายสัปดาห์และสำนักพิมพ์ที่ซื้อลิขสิทธิ์มาจากญี่ปุ่น มังงะเรื่องดังในยุคนั้น เป็นต้นว่า ดราก้อนบอล เซเลอร์มูน หรือซามูไรร่อนเร่พเนจร ได้สร้างการปรากฏในตลาดหนังสือเด็กแล้วก็เยาวชนไทยอย่างกว้างขวาง จนถึงเดี๋ยวนี้ หลายเรื่องยังคงมีฐานแฟนๆเหนียวแน่น และมีการนำกลับมาพิมพ์ใหม่ในต้นแบบฉบับสะสมหรือฉบับดิจิทัล
 
 หนึ่งในเหตุผลที่มังงะสามารถแทรกซึมเข้าสู่สังคมไทยได้ดีเป็น ความสามารถสำหรับในการเล่าเรื่องที่น่าติดตาม พร้อมภาพอธิบายที่สวยสดงดงามรวมทั้งสื่ออารมณ์ก้าวหน้า มังงะหลายเรื่องมิได้เน้นแค่ความบันเทิงแค่นั้น แม้กระนั้นยังซ่อนเร้นไปด้วยบทเรียนชีวิต ข้อคิดทางสังคม และมุมมองต่อโลกที่มากมาย อาทิเช่น ความเป็นธรรม ความอาจหาญ มิตรภาพ ความรัก หรือแม้แต่หลักสำคัญด้านจิตวิทยา
 
 ในด้านของการพัฒนาความชำนาญ มังงะช่วยส่งเสริมความสามารถการอ่าน การเขียนจำ รวมทั้งการแปลความหมายรายละเอียดได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะในกรุ๊ปเด็กที่อาจไม่ค่อยพอใจหนังสือเล่มหนาๆมังงะก็เลยเป็นตัวเลือกที่ช่วยกระตุ้นให้เด็กต้องการเปิดอ่านหนังสือ และก็ส่งผลให้เกิดการพัฒนาทักษะการอ่านอย่างสม่ำเสมอ
 
 นอกนั้น มังงะยังช่วยเปิดโลกทัศน์ของนักอ่านให้กว้างขึ้น ผ่านการนำเสนอวัฒนธรรมประเทศญี่ปุ่นในแง่มุมต่างๆอีกทั้งเรื่องความเกี่ยวพันในครอบครัว การเรียนรู้ การทำงาน หรือแม้แต่พิธีการและก็ขนบประเพณีต่างๆซึ่งแม้ว่าจะเป็นวัฒนธรรมต่างประเทศ แม้กระนั้นก็มีหลายประเด็นที่ใกล้เคียงหรือละม้ายกับวัฒนธรรมไทย ผู้อ่านก็เลยสามารถศึกษารวมทั้งนำมาเปรียบเทียบได้อย่างเป็นธรรมชาติ
 
 เมื่อไปสู่ยุคดิจิทัล การเข้าถึงมังงะก็ยิ่งง่ายดายมากยิ่งขึ้น จากเดิมที่จะต้องซื้อเป็นเล่มหรือเช่าจากร้านค้าการ์ตูน ตอนนี้มีเว็บแล้วก็แอปพลิเคชันเยอะแยะที่ให้บริการมังงะทั้งยังแบบฟรีแล้วก็แบบเสียตังค์ ทำให้คนอ่านสามารถติดตามเรื่องโปรดได้ทุกที่ทุกเวลา ความสะดวกนี้ยังส่งผลให้ฐานผู้อ่านมังงะในไทยขยายตัวมากเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มวัยรุ่นยุคสมัยใหม่ที่คุ้นเคยกับการใช้วัสดุอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เสมอๆ
 
 การเจริญเติบโตของวัฒนธรรมมังงะในไทยยังสะท้อนให้มองเห็นผ่านการจัดงานอีเวนต์ต่างๆเป็นต้นว่า งานการ์ตูน งานคอสเพลย์ หรือเทศกาลวัฒนธรรมประเทศญี่ปุ่น ซึ่งมีการจัดขึ้นอย่างต่อเนื่องในหลายจังหวัดทั่วประเทศ กิจกรรมกลุ่มนี้ไม่เฉพาะแต่บอกให้เห็นถึงความนิยมชมชอบของมังงะแค่นั้น แม้กระนั้นยังเป็นหลักที่ให้ผู้ที่มีความสนใจคล้ายคลึงกันได้มาพบปะสนทนาแลกความคิดเห็น สร้างเครือข่าย แล้วก็ช่วยเหลือการสร้างสรรค์ผลงานของตัวเอง
 
 ในด้านเศรษฐกิจ อุตสาหกรรมมังงะในไทยก็เติบโตขึ้นโดยตลอด มีการจ้างแรงงานด้านการแปล การพิมพ์ การขาย และถึงแม้ว่าจะการผลิตผลงานต้นฉบับโดยนักวาดไทยเองที่ได้รับอิทธิพลจากมังงะญี่ปุ่น ในตอนนี้เริ่มมีนักวาดไทยผู้คนจำนวนไม่ใช้น้อยที่สามารถเผยแพร่ผลงานผ่านแพลตฟอร์มระดับโลก และได้รับการยินยอมรับจากคนอ่านทั่วทั้งโลก
 
 สิ่งสำคัญที่จะทำให้วัฒนธรรมการอ่านมังงะในไทยเติบโตอย่างยั่งยืนคือ การช่วยส่งเสริมจากผู้อ่านในด้านลิขสิทธิ์ การเลือกอ่านจากแหล่งที่ถูกต้อง การผลักดันผลงานของนักประพันธ์และก็นักวาดผ่านหนทางที่สมควร รวมไปถึงการช่วยส่งเสริมการเล่าเรียนผ่านมังงะในสถานศึกษา เพื่อให้เด็กและเยาวชนได้รับคุณประโยชน์อย่างเต็มเปี่ยมจากสื่อประเภทนี้
 
 มังงะมิได้เป็นเพียงแค่การ์ตูนที่อ่านเพื่อความสนุก แต่ว่าเป็นอุปกรณ์ที่ทรงอำนาจในการพัฒนาความสามารถ ความริเริ่มคิดสร้างสรรค์ แล้วก็ความรู้ความเข้าใจในวัฒนธรรมโลก ถ้าหากสังคมไทยสามารถใช้มังงะให้เกิดประโยชน์อย่างสร้างสรรค์ ก็จะสามารถปลูกฝังนิสัยรักการอ่านให้กับคนสมัยใหม่ รวมทั้งยกระดับวัฒนธรรมการอ่านในประเทศได้อย่างยั่งยืน